Daha yüksek enflasyon, daha düşük büyüme

Türkiye ekonomisinin gelecek üç yılını şekillendirecek olan Orta Vadeli Program‘da (OVP) daha yüksek enflasyon, daha düşük büyüme öngörüldü.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, kalabalık bir bakan grubunun da katılımıyla 2025-2027 yıllarını kapsayan yeni OVP’yi açıkladı. Buna göre 2024 yılı enflasyon beklentisi yüzde 33’ten yüzde 41.5’e çıkarıldı. Enflasyonun 2025’te yüzde 17.5, 2026’da ise yüzde 9.7’ye gerileyerek tek haneye ineceği tahmin edildi.

Dolar/TL tahmini de yeni OVP’yi kapsayan tüm yıllar için yukarı yönlü revize edildi. Bu yıl için kur tahmini önceki OVP’de 23.9 lira seviyesinde iken 33.2 liraya yükseltildi. Hâlihazırda bu yılın dolar kuru ortalaması 32 lira civarında. Ayrıca söz konusu hedefe ulaşmak için kur aralık ayının sonunda en fazla 37 lira olmalı. Bu durumda yüzde 25 seviyesinde gerçekleşecek yıllık kur artış oranı, yüzde 41.5’lik enflasyon hedefinin çok altında kalacak.

Daha önce yüzde 4 olarak açıklanan büyüme tahmini de yüzde 3.5’e düşürüldü. Yılmaz, “Yüksek enflasyon riskinin bertaraf edilmesi daha ılımlı bir büyümeyi gerektirmektedir” dedi. Şimşek de temel önceliğin enflasyonu tek hanelere indirmek olduğunu vurgulayarak “Dezenflasyonun büyümeye olumsuz etkileri var ancak bu geçicidir” yorumunu yaptı.

Geçen yıl 13 bin 243 bin dolar olarak hesaplanan kişi başına millî gelirin bu yıl sonu 15 bin 551 dolara yükseleceği öngörüldü. 2027 sonundaki hedef ise 20 bin doları aşması.

Geçen yıl yüzde 9.4 olan işsizliğin bu yıl sonunda yüzde 9.3 seviyesinde gerçekleşeceği öngörüldü. Önceki programda beklenti yüzde 10.3’tü. 2025’te ise ekonomideki yavaşlamaya paralel olarak işsizliğin de hafif artışla yüzde 9.6’ya çıkacağı değerlendirildi. OVP’ye göre işsizlik 2026’da yüzde 9.6, 2027’de ise yüzde 8.8 seviyelerinde gerçekleşecek.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Işıkhan da “Dezenflasyon sürecinde istihdamda geçici bir yavaşlama söz konusu olabilir” dedi.

İş dünyası temsilcileri ve kimi ekonomistler yeni programı, öncekine kıyasla daha rasyonel bir makro çerçeve oluşturulduğu için savunurken tutarsız bulanlar da oldu.

Ekonomist Mustafa Sönmez büyüme ve dezenflasyon konusundaki hedeflerde tutarlılık olmadığını söyledi: “Bir yandan dezenflasyon programı izliyoruz derken bir taraftan büyüme hedefleri son derece iddialı, yüksek. Dezenflasyon demek ekonominin küçülmesi demektir, beraberinde istihdamı daraltır, işsizliği artırır. Bu programda hem bu yıl hem gelecek yıl işsizliğin çift haneye çıkmayacağı iddia ediliyor. Mümkün değil.”

Ayrıca önceki programdaki hedeflerin tutmaması da eleştirilen noktalardan. Sönmez önceki programa göre beklentilerde yüzde 10 sapma olduğunu hatırlatarak “Bununla ilgili bir özeleştiri, yaptırım olmadı. Dostlar alışverişte görsün diye yazılan çizilen bir program” dedi. CHP’li vekil Başarır: “Önceki OVP’nin üzerinden 1 yıl geçmişken hedeflerin revize edilmesi açıkça ekonomik başarısızlığı gösteriyor.”

Ekonomist Aziz Çelik’e göre yeni program işçiler, çalışanlar ve emekliler için daha fazla eşitsizlik, adaletsizlik ve yoksulluk getirecek. (Kaynak: Kapsül)

EKOVİZYON DERGİ – ekovizyon.com.tr